ACTUEEL

Nieuwsbrief december 2015

Deze nieuwsbrief heeft artikelen over: nieuwbouw, vlinders en nieuws van de PLV.

Inhoud

De expositieruimte in aanbouw
De vlindertelling 2015
Projectgroep Landschap Vragender
Het woord van de voorzitter
Vragenderveen in kaart
De vernieuwde site

Bouw expositieruimte op schema

De expositieruimte in aanbouw. Het gebouw wordt hoofdzakelijk door vrijwilligers opgetrokken.

De bouw van de expositieruimte van de Stichting Marke Vragender Veen aan de Pastoor Scheepersstraat in Vragender (nabij de tennisvelden) vordert gestaag. Nu het metselwerk is afgerond wordt de omvang van het gebouw en de oppervlakte van de expositieruimte goed zichtbaar. De buitenzijde van het gebouw zal bestaan uit een houten skelet met daarop zwarte houten delen en de kap wordt gedekt met aanwezige pannen van het oude kippenhok met aanvulling van het zelfde type dakpan.
Bijna alle werkzaamheden worden verricht door vrijwilligers, die nu al heel wat uren in dit project gestoken hebben en hopelijk nog bereid zijn te steken, waarvoor onze hartelijke dank.
De werkgroep PR heeft inmiddels een bezoek gebracht aan het Biologische Station Zwillbrock om ideeën op te doen voor de inrichting van de exporuimte. Dat lijkt een heel vruchtbaar bezoek te zijn geworden, al zal er nog veel werk moeten worden verzet om de inrichting op tijd klaar te krijgen. Op vrijdag 20 mei 2016, als de Stichting Marke Vragender Veen 60 jaar bestaat, wordt het nieuwe gebouwtje officieel geopend.

Vlindertelling 2015

Vorig seizoen zijn we begonnen met het tellen van vlinders langs een vaste route in de bufferzone van het Vragenderveen. We doen mee aan een landelijk project van de Vlinderstichting om zoveel mogelijk gegevens over vlinders te verzamelen. Overal in het land zijn dergelijke telroutes ingericht. Een route bestaat uit ongeveer 15 secties, dat zijn stukken van ca. 50 meter. Regelmatig, liefst eens per week, worden de vlinders per sectie geteld. Het gaat dan om vlinders die binnen 5 meter links en rechts van de teller te zien zijn. Op die manier wil de Vlinderstichting een

De meest getelde vlinderin de bufferzone van het Vragenderveen: Klein geaderd witje.

beeld krijgen van de aantallen vlinders. Zo nodig kunnen er dan ook maatregelen genomen worden om bv. een bedreigde soort te helpen.
In 2014 hebben we de telroute uitgezet, maar dat was pas in mei. Daardoor hebben we toen de vlinders van het vroege voorjaar gemist. Dit seizoen zijn we al in maart gestart. De cijfers zijn daardoor niet helemaal te vergelijken met die van vorig jaar.

Op de tweede plaats kwam het Bruin zandoogje.
Op deze foto met een dubbele oog op de vleugel. Dat is tamelijk bijzonder, er is vrijwel altijd maar één zwart oog met één witte stip er in.

In totaal hebben we de vlinders langs route 26 keer geteld, dat is bijna eens per week. We kwamen daarbij in totaal 1278 vlinders tegen, in het vorige seizoen waren dat er 1157. Een niet zo groot verschil dus, terwijl we nu twee maanden meer hebben geteld. Dat heeft ongetwijfeld te maken met het koude voorjaar. Net als vorig jaar zagen we het klein geaderd witje het vaakst: 342 keer kwamen we hem (of haar) tegen. Deze vlinder hoort bij de familie van de witjes, net als het groot en het klein koolwitje. Hij is herkenbaar aan de grijsgroene aders op de witte vleugeld. Tweede in aantallen was het bruin zandoogje (271 keer), een echte zomervlinder die in juli en augustus massaal is te zien. Het koevinkje, ook een vlinder van de zomermaanden, kwam op de derde plaats (186 keer).

Brons was er voor het Koevinkje, een kleinere vlinder die vooral in de zomermaanden te zien is.

Sommige vlinders lieten het dit jaar helemaal afweten. Dat geldt o.a. voor de kleine vos, een vlinder die je ook in de tuin tegen kunt komen. Hij is maar drie keer gezien. Dat is bijzonder weinig, maar een uitzondering was onze telroute niet. In het hele land waren de aantallen dit jaar erg klein. Misschien heeft het te maken met het koude voorjaar. Daardoor waren er weinig kleine vossen en konden ze dus ook niet zorgen voor een tweede of derde generatie nakomelingen. Waarschijnlijk overwinteren er dus ook maar kleine aantallen. We zullen zien welke gevolgen dat heeft voor komend jaar.
Heel wat vaker dan in 2014 telden we het oranjetipje, een witte vlinder waarvan de mannetjes opvallende oranje vleugeltips hebben. Het is een echte voorjaarsvlinder, die alleen in april en mei is te zien. Dat is ook de reden dat we hem nu vaker telden, vorig jaar begon de telling immers pas toen het oranjetipje al bijna was uitgevlogen.
Elk jaar zien we ook wel een aantal bijzondere soorten. De grootste verassing van dit jaar was de grote vos, het grotere ‘broertje’ van de eerder genoemde kleine vos. Deze vlinder wordt elk jaar maar een paar keer gezien in ons land. Hij lijkt wel wat vaker hier te komen, maar het was toch bijzonder hem in de bufferzone aan te treffen. Hij zat op de bloesem van een wilg en zo konden we hem fotograferen.

Ook de kleine ijsvogelvlinder is een vrij zeldzame vlinder. In ons land komt deze allen voor in stukken van Limburg, Oost-Brabant, Twente en de Achterhoek. Het mannetje is aan de bovenkant bijna zwart met een paar duidelijke witte vlekken. Aan de onderkant zijn meerdere kleurvakken te zien die o.a. grijsblauw zijn.
Er waren enkele secties in onze route die er uit sprongen als het gaat om soortenrijkdom en om aantallen. De meeste vlinders werden geteld in de strook waar een bloemenmengsel was ingezaaid. Hier zagen we 16 verschillende soorten met in totaal 287 vlinders.
Ook een pad dat net buiten het vrij toegankelijke deel van de bufferzone ligt was erg vlinderrijk. Hier staan veel bramen, vuilbomen, kamperfoelie en wilgen. Dat zijn allemaal planten die door vlinders als waardplant (plant waar de rupsen op leven) of als voedselplant worden gebruikt. In dit deel van de route telden we 175 vlinders verdeeld over maar liefst 19 soorten. Hier kwamen we o.a. de kleine ijsvogelvlinder en de eikenpage tegen. Het telseizoen eindigde op 1 oktober. Ook daarna hebben we door het zachte weer nog veel vlinders gezien, tot zelfs in november aan toe. Deze zijn in de cijfers echter niet meegenomen. Begin maart 2016 zullen we met het nieuwe telseizoen beginnen en we doen daar dan uiteraard volgend jaar weer verslag van.
Wim Enserink

Landschap Vragender

De Projectgroep Landschap Vragender (PLV), onderdeel van de Stichting Marke Vragender Veen, is in samenwerking met Vragenders Belang, op zoek naar vrijwilligers die mee willen helpen om natuur, landschap en de cultuur-historische waarden in en rond Vragender te verbeteren.
Zo luidde het begin van een artikel in de vorige Nieuwsbrief.
“Het wil nog niet vlotten met de aanmeldingen”,

Het kruisbeeld aan de Heelweg, vernield tijdens de storm, maar weer hersteld.
Langs de Heelweg moeten nog bomen worden geplant.

laat Harry Idink, de voorzitter van de projectgroep, weten. En dat terwijl er al een aantal projecten binnenkort kunnen worden uitgevoerd. “Het gaat om het versterken van het landschap in en rond Vragender. Dat is in ons aller belang”, zegt hij.
De projecten zijn opgezet met financiële steun van de gemeente. “De gemeente Oost Gelre wil dat er in alle kernen werkgroepen in het leven worden geroepen die met hulp van vrijwilligers het landschap gaan versterken. waarbij mensen uit het gebied zelf gaan participeren in het verbeteren en verfraaien van hun eigen leefomgeving. In sommige kernen functioneren ze al”, zegt Harry.
Voor Vragender is er werk aan de winkel. Er komen twee schuilhutten langs de wandelroutes die de PLV de afgelopen jaren rond Vragender heeft uitgezet. Daarnaast uitvoering van het al langer lopende project om bomen te planten langs de Heelweg en Pastoor Scheepersstraat. Daar vielen veel bomen om tijdens de storm van 2010. Verder zijn er plannen om de omgeving van de Ruïne op te knappen. Daarnaast bestaan er plannen om de grote pastorietuin toegankelijk te maken voor publiek.
Ook wordt er onderzocht of het succesvolle patrijzenproject uit Aalten in Vragender navolging kan vinden. Om dit te bereiken zullen we moeten streven naar meer biodiversiteit door in het buitengebied b.v. kleine stukjes grond in te zaaien met granen en dergelijke om de patrijs weer in grotere aantallen terug te laten keren naar Vragender. En vrijwilligers kunnen assisteren bij de aanleg van natuurelementen bij boerderijen. Het betreft hier, erfbeplanting, kikkerpoelen en dergelijke. Vrijwilligers kunnen voor een langere periode aan de slag om terugkerend onderhoud te verrichten, maar zich ook voor slechts één project aanmelden. Belangstellenden kunnen zich melden bij Harry Idink, telefoon: 0544-372956.

Het woord van de Voorzitter

Dwalen

Hallo, beste mensen hier weer een pennenstreek van mij, veel gebeurtenissen dwalen door mijn hoofd om wat er zich de afgelopen zomer allemaal heeft afgespeeld. Al dwalende word ik geconfronteerd met mooie en minder mooie dingen die op mijn pad zijn gekomen, het mooie ga ik met u delen.
Als ik in de schemer peinzend naar de koeienstal loop en de vleermuizen schijnaanvallen op mij uitvoeren, krijg ik een mooi gevoel dat hoort bij een leven dichtbij de natuur.

Ook de roepende kerkuil laat weten dat hij aanwezig is en een piepend muisje dat voor mij uit een goed heenkomen zoekt.
Een houtduif kijkt mij aan vanuit het nest in een van de spaarzame dennen die ons erf rijk is, wetende dat er geen gevaar schuilt in mijn aanwezigheid.
Als er dan in de afkalfstal een kalfje is geboren kan mijn tripje naar de koeienstal niet meer stuk, je voelt je een met de natuur.
Sommige ontwikkelingen lopen als een rode draad door alles heen, de zorg voor het Vragenderveen is er een van.
De expositieruimte die volop in ontwikkeling is, de natuurobservatiepost waar sommigen maar niet genoeg van kunnen krijgen en de natuurwerkdag die opnieuw zeer geslaagd is.
Trots ben ik om van deze Stichting voorzitter te zijn, samen met vereende krachten hebben wij van onze SMVV een organisatie gemaakt die staat als een huis. Ik kan het niet laten om de inzet van veel mensen te benoemen die belangeloos veel tijd en moeite in onze Stichting steken zeker nu er veel op de rol staat.

Volgend jaar in mei bestaan wij 60 jaar, de oudste Agrarische Natuurbeschermingsorganisatie van Nederland en dit met dank aan de oprichters van toen.
Wij zullen dit zeker niet onopgemerkt voorbij laten gaan, en de geschiedenis in de toekomst plaatsen.
Nu de damwanden in het veencomplex opnieuw zijn gedicht, en het waterpeil omhoog is gegaan kan dit het proces om te komen tot groei van ons hoogveen ten goede komen.
Dat is ons ultieme doel het zo zeldzame hoogveen van Nederland, in ons gebied tot leven brengen.
Ik wil u allen namens het bestuur van de SMVV fijne feestdagen een goed en gezond 2016 toewensen.
Harrie Krabben

Vragenderveen in kaart

Kaarten zijn tegenwoordig makkelijk op te vragen via internet. Het bekendste voorbeeld is Google Maps, waarop de hele wereld is te raadplegen. Minder bekend zijn de kaarten die de Nederlandse overheid maakt en via internet gratis beschikbaar stelt voor iedereen die er belangstelling voor heeft.
Hoogtekaarten
Eén van deze openbare kaarten is het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN). Van elke vierkante meter in ons land is tot 5 cm nauwkeurig bekend op welke hoogte deze ligt. Dat is vooral belangrijk voor waterschappen en gemeenten in verband met het waterbeheer. Maar je kunt er ook voor allerlei andere toepassingen gebruik van maken, je kunt de kaarten zelfs zo instellen dat je kunt zien op welk terras bij welk café ’s middags om drie uur de zon nog schijnt.
Hieronder staat zo’n hoogtekaart van het Korenburgerveen.

De kleuren geven de hoogtes in het terrein weer. De kleuren lopen van roodbruin (= hoog) via geel, groen en lichtblauw naar donkerblauw = laag. Goed is te zien dat veen lager ligt dan de omgeving en dat de afwatering naar het zuiden gaat. Dat is het laagste deel en hier stroomt het veenwater via de Schaarsbeek het gebied uit.
De kaart is zo te bereiken: Ga naar www.ahn.nl en kies op de volgende pagina voor ‘Viewer’(in de balk bovenin het scherm). Klik vervolgens op het kaartje dat in beeld komt en in de browser opent dan de hoogtekaart van Nederland. Linksboven kun je nu een adres of postcode invullen om de kaart op te halen die je zoekt. Vervolgens kun je inzoomen.
De kaart die dan volgt is niet erg duidelijk. Klik daarom rechtsboven op het ‘hamburgermenu’ (de drie liggende streepjes) en vink één van de mogelijkheden aan. De kaart die we hier afdrukken is gemaakt door een vinkje te zetten bij ‘AHN-ruw Blauw – Groen – Oranje (Dynamische opmaak)’. Als je in de kaart klikt krijg je de exacte hoogte op centimeters nauwkeurig van dat punt. Door alle vinkjes weg te halen krijg je de onderliggende kaart met wegen. Dat maakt het wat overzichtelijker. Door andere vinkjes te plaatsen krijg je weer een ander beeld. Gewoon maar eens proberen. Tip: alleen het bovenste vinkje telt.

Luchtfoto’s
We hebben nog hieronder een tweede kaart van het Korenburgerveen afgedrukt. Het is een luchtfoto uit de eveneens door de overheid gratis beschikbaar gestelde Publieke Dienstverlening Op Kaart (PDOK).

Ga hiervoor naar http://pdokviewer.pdok.nl/ en klik op de kaart van Nederland links. Op de volgende pagina klik je op de + voor Achtergrond (kolom links) en daarna vink je hier Luchtfoto aan.
In de balk boven de kaart kun je een adres intypen om de luchtfoto van dat adres op het scherm te krijgen. De kolom links biedt nog tientallen andere mogelijkheden om bijzondere kaarten op te halen en te bekijken.
Wim Enserink

De vernieuwde site

De site van de Stichting Marke Vragender Veen is vernieuwd. Hierboven is een voorbeeld van de vernieuwde stijl te zien. De nieuwe site bevat veel actuele foto’s. De onderwerpen en thema’s komen voor een belangrijk deel overeen met de vorige site. De indeling is anders. Gebleven zijn de verwijzingen naar Facebook en Twitter (het F-je en kenmerkende vogeltje rechtsboven). Twitter wordt (nog) weinig gebruikt, maar Facebook wordt al enkele jaren met veel succes benut. Berichten die op Facebook gezet worden hebben in zeer korte tijd honderden volgers. Geen wonder, want wie het veen wil leren kennen wordt op Facebook deskundig en tegelijk toegankelijk bediend.
Bedoeling is dat Facebook voor snelle, afwisselende informatie over het veen zorgt. De site is meer de statische bron van achtergrond informatie.

Fotowedstrijd

Op 22 mei 2016 bestaat de Stichting Marke Vragender Veen 60 jaar. Zoals bekend viert de stichting dat jubileum onder andere met een fotowedstrijd. Wie wil kan daar nog aan meedoen. De wedstrijd loopt nog tot 1 april 2016. Van de mooiste foto’s wordt een tentoonstelling gemaakt in de nieuwe exporuimte. Meer informatie is te vinden op de vernieuwde website vragenderveen.nl

Het bestuur van de Vriendenclub wenst iedereen prettige feestdagen en een vrolijke jaarwisseling en een goed en vooral gezond 2016.

< Terug naar het nieuwsoverzicht

Open menu